-En zengin beşte birin satın alma gücü paritesiyle
milli geliri 42 bin 154 doları bulurken, en yoksul
beşte bir 6 bin 89 dolarla geçinmeye çalışıyor
-Zenginlerin ortalama milli gelirde geçemediği
11 ülke, Katar, Lüksemburg, Singapur, Norveç,
Brunei Sultanlığı, ABD, Hong Kong, İsviçre, Kanada,
Avustralya ve Avusturya’dan oluşuyor
-Türkiye’nin en zengin beşte biri, ortalama milli
-Türkiye’nin en zengin beşte biri, ortalama milli
gelirde, Hollanda, İsveç, İzlanda, Almanya, Tayvan,
Kuveyt, İrlanda, Danimarka, Belçika, İngiltere,
Japonya, Fransa, Finlandiya gibi dünyanın sayılı
zengin ülkelerini ise geçiyor
-Zenginlerin milli gelir ortalamaları, İsrail, Bayreyn,
-Zenginlerin milli gelir ortalamaları, İsrail, Bayreyn,
Güney Kore, Bahamalar, Suudi Arabistan, Yeni Zelanda,
İtalya ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi zengin ülkelerin
ortalama milli gelirlerine ise açık fark atıyor
-Buna karşın, ikinci zengin grup olan dördüncü grubun
geliri Polonya, Macaristan gibi orta gelirli ülkeler, ortada
yer alan üçüncü grubun geliri, Lübnan, Bulgaristan,
Kazakistan gibi ülkeler, yoksullukta ikinci sırada yer alan
ikinci grubun geliri, Ekvador, Tunus, Dominik Cumhuriyeti,
Tayland, Çin gibi ülkeler seviyesinde seyrediyor
-En yoksul grubun geliri ise, Mısır, Sri Lanka, Bhutan, Angola,
Svaziland gibi yoksul Afrika ve Asya ülkelerinin gerisinde
kalıyor
-Birinci grubu oluşturan en yoksul yüzde 20 milli
gelirin yüzde 6,5’i, beşinci grubu oluşturan en zengin
yüzde 20 ise yüzde 45’ini alıyor
-En yoksul grubun bir üstünde yer alan ikinci grubun
milli gelirdeki payı yüzde 11, üçüncü grubun payı
yüzde 15,6’da kalıyor
-En zengin beşinci grubun bir altında yer alan dördüncü
grubun payı yüzde 22’ye ulaşıyor
-İlk 3 grubu oluşturan halkın yüzde 60’ı ortalama milli
gelirin altında bir gelirle yaşarken, en zengin yüzde 20,
milli gelirin 2,25 katı bir gelire sahip bulunuyor
Gelir dağılımı bozuk ülkeler kategorisinde yer alan Türkiye’de halkın beşte biri değme zengin ülkelerin ortalama gelir seviyelerinde gelir elde ederken, en yoksul beşte biri ise Afrika seviyesinde bir yaşam sürmeye yetecek bir gelirde kalıyor. Yani aynı ülkede hem Avrupa, hem Afrika yaşanıyor. Türkiye’nin zenginleri Avrupa, fakirleri Afrika seviyesinde…
2014 Programı’nda yer alan 2012 yılı verilere göre, birinci grubu oluşturan en yoksul yüzde 20 milli gelirin yüzde 6,5’i, beşinci grubu oluşturan en zengin yüzde 20 ise yüzde 45’ini alıyor. Yoksul grubun bir üstünde yer alan ikinci grubun milli gelirdeki payı yüzde 11, üçüncü grubun payı yüzde 15,6’da kalıyor. En zengin beşinci grubun bir arkasında yer alan dördüncü grubun payı yüzde 22’ye ulaşıyor. Yine de bu grubun en zengin grup olan beşinci grubun ortalama gelirde yarısına bile ulaşamıyor.
İlk 3 grubu oluşturan halkın yüzde 60’ı ortalama milli gelirin altında bir gelirle yaşarken, en zengin yüzde 20 milli gelirin 2,25 katı bir gelire sahip bulunuyor. Dördüncü grup da ortalama milli gelirin yüzde 10 üzerinde bir gelirle yaşamını sürdürüyor.
Bu oranlar, yine 2014 Programı’nda yer alan 2013 yılı satın alma gücü paritesiyle gayri safi yurtiçi hasılaya uyarlandığında ilginç sonuçlara ulaşılıyor. Öncelikle 2014 Programı’nda 2013 yılı için bir gelir dağılımı verisi bulunmuyor. Bu konudaki veri 2012 yılına ait. Bu verinin 2013 yılında da çok büyük oranda benzerlik göstereceği varsayımıyla bir hesap yapıldığında, en zengin beşte birin, 2013 yıl ortası nüfusu 76 milyon 55 bin olduğu için halkın yüzde 20’si olan 11 milyon 211 bin kişilik nüfusun, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) tarafından GSYH için hesaplanan satın alma gücü paritesiyle kişi başına ortalama yıllık milli geliri 42 bin 154 doları bulurken, aynı sayıdaki en yoksul beşte bir, kişi başına ortalama yıllık 6 bin 89 dolar milli gelirle geçinmeye çalışıyor. En yoksul grubun üzerinde yer alan ikinci grup 10 bin 304, üçüncü grup 14 bin 613, dördüncü grup ise 20 bin 609 dolarlık yıllık ortalama satın alma gücü paritesiyle milli gelire sahip bulunuyor.
Tabii bunun kaba bir hesap olduğunu, halkın milli gelirin tamamını kullanamadığı, GSYH’nin yüzde 99,1’inin gayri safi milli harcanabilir gelir olduğu, bunun yüzde 14,9’unun kamu harcanabilir geliri, yüzde 84,3’ünün özel harcanabilir geliri olduğunu unutmamak gerekiyor. Eğer kişi başına GSYH 10 bin dolarsa bunun 8 bin 430 doları halk tarafından, 1490 doları kamu tarafından harcanıyor.
Satın alma gücü paritesiyle GSYH
Satın alma gücü paritesiyle GSYH, ülkeler arasındaki fiyat farklarını gidererek, cari kurların gerçek alım güçlerini ölçmeye yarayan bir yöntem olarak kullanılmaktadır. Genelde ABD fiyatlarıyla cari milli gelirin alım gücünü gösterir. Fiyatlar aynı olsa hesabıyla yapılan bir milli gelir hesaplama ve karşılaştırma yöntemi. Cari milli gelirden özellikle gelişmekte olan ülkeler ile genel fiyat seviyesinin örneğin ABD’den çok yüksek olduğu Norveç, İsveç, Lüksemburg, İsviçre gibi ülkelerde çok büyük sapmalar gösterebiliyor. Yoksul ülkeler, yüksek döviz kuru politikaları ve ekonomilerinin yeterince parasallaşması nedeniyle cari milli gelirlerinin çok üzerinde bir satın alma gücü paritesiyle milli gelire sahipken, Norveç, İsveç, Lüksemburg, İsviçre gibi ülkelerde tam tersi cari milli gelirin çok altında bir satın alma gücü paritesiyle milli gelir oluşuyor. Türkiye ise ortalarda yer alıyor. Örneğin Türkiye’de 2014 Programı’na göre gerçekleşme tahminiyle OECD tarafından yapılan hesaplamayla, 2013 yılı için 18 bin 735 dolar satın alma gücü paritesiyle milli gelir görünürken, cari milli gelir 10 bin 782 dolarda kalıyor. Bu Türkiye’deki fiyatlar ve cari kurla 10 bin 782 dolarlık cari milli gelirin, ABD fiyatlarıyla 18 bin 735 dolarlık bir satın alma gücü bulunduğunu gösteriyor.
Zenginlerin ortalama gelirde geçemediği 11 ülke
Türkiye’deki en zengin beşte bir, OECD tarafından hesaplanan satın alma gücü paritesiyle kişi başına 42 bin 154 dolar olan milli gelir ortalamalarını, 2013 yılında Uluslararası Para Fonu (IMF) tahminiyle sadece 11 ülkenin milli gelir ortalamaları geçebiliyor. Bu ülkeler, satın alma gücü paritesiyle kişi başına yıllık ortalama 98 bin 814 dolarlık gelirle Katar, 78 bin 670 dolarlık gelirle Lüksemburg, 64 bin 584 dolarlık gelirle Singapur, 54 bin 947 dolarlık gelirle Norveç, 53 bin 431 dolarlık gelirle Brunei Sultanlığı, 53 bin 101 dolarlık gelirle ABD, 52 bin 722 dolarlık gelirle Hong Kong, 46 bin 430 dolarlık gelirle İsviçre, 43 bin 472 dolarlık gelirle Kanada, 43 bin 73 dolarlık gelirle Avustralya ve 42 bin 597 dolarlık gelirle Avusturya’dan oluşuyor.
Tabii o ülkelerdeki zenginler de Türkiye’deki kadar olmasa da milli gelirden daha fazla pay aldıkları için Türkiye’deki zenginlerden ortalama olarak daha fazla milli gelire sahip durumdalar.
Türkiye’nin zenginlerinin geçtiği zengin ülkeler
En zengin beşte birin satın alma gücü paritesiyle kişi başına milli gelir ortalamaları Hollanda, İsveç, İzlanda, Almanya, Tayvan, Kuveyt, İrlanda, Danimarka, Belçika, İngiltere, Japonya, Fransa, Finlandiya gibi dünyanın sayılı zengin ülkelerinin milli gelir ortalamalarını geçiyor. Nitekim Türkiye’deki 11 milyon 211 bin kişilik en zengin grubun kişi başına ortalama yıllık milli geliri satın alma gücü paritesiyle 42 bin 154 dolarken, bu rakam IMF tahminlerine göre 2013 yılında Hollanda’da 41 bin 711, İsveç’te 41 bin 188, İzlanda’da 41 bin, Almanya’da 40 bin 7, Tayvan’da 39 bin 767, Kuveyt’te 39 bin 706, İrlanda’da 39 bin 547, Danimarka’da 37 bin 900, Belçika’da 37 bin 881, İngiltere’de 37 bin 307, Japonya’da 36 bin 899, Fransa’da 35 bin 784, Finlandiya’da 35 bin 617 dolarda kalıyor.
Zenginlerin ortalama geliri İtalya’nın ortalama gelirinden
11 bin 865 dolar fazla
Zenginlerin ortalama geliri İtalya’nın ortalama gelirinden 11 bin 865 dolar fazla. Zenginlerin milli gelir ortalamaları, satın alma gücü paritesiyle ortalama milli geliri 34 bin 770 dolar olan İsrail, 34 bin 584 dolar olan Bayreyn, 33 bin 189 dolar olan Güney Kore, 32 bin 36 dolar olan Bahamalar, 31 bin 245 dolar olan Suudi Arabistan, 30 bin 493 dolar olan Yeni Zelanda, 30 bin 289 dolar olan İtalya ve 30 bin 122 dolar olan Birleşik Arap Emirlikleri gibi oldukça zengin ülkelerin ortalama milli gelirlerini ise açık farkla geride bırakıyor.
Dördüncü grup Polonya, üçüncü grup Kazakistan,
ikinci grup Tunus seviyesinde
Buna karşın, ikinci zengin grup olan dördüncü grubun geliri 21 bin 214 dolar olan Polonya, 20 bin 65 dolar Macaristan gibi orta gelirli ülkeler, ortada yer alan üçüncü grubun geliri, 14 bin 845 dolar gelirli Lübnan, 14 bin 499 dolar gelirli Bulgaristan, 14 bin 391 dolar gelirli Kazakistan gibi ülkeler, yoksullukta ikinci sırada yer alan ikinci grubun geliri, 10 bin 80 dolar gelirli Ekvador, 9 bin 932 dolar gelirli Tunus, 9 bin 911 dolar gelirli Dominik Cumhuriyeti, 9 bin 875 dolar gelirli Tayland, 9 bin 844 dolar gelirli Çin gibi ülkeler seviyesinde seyrediyor.
Yoksul grubun gelir seviyesi Sri Lanka, Svaziland’ın altında
En yoksul grubun geliri ise, 6 bin 579 dolar gelirli Mısır, 6 bin 531 dolar gelirli Sri Lanka, 6 bin 370 dolar gelirli Bhutan, 6 bin 247 dolar gelirli Angola, 6 bin 218 dolar gelirli Svaziland gibi yoksul Afrika ve Asya ülkelerinin gerisinde kalıyor.
Gelir gruplarının 2013 yıl ortası nüfusu, grupların 2012 yılında GSYH’den aldığı pay, grupların satın alma gücü paritesiyle gayri safi yurtiçi hasılası (GSYH), grupların satın alma gücü paritesiyle kişi başına yıllık ortalama milli gelirleri (SGP-KBMG) tahmini olarak şöyle:
Gruplar
|
2013 Yıl Ortası Nüfusu (Milyon)
|
2012 Yılında GSYH’den Aldığı Pay (Yüzde)
|
2013 Yılı SGP-GSYH (Milyar Dolar)
|
2013 Yılı SGP ile KBMG (Dolar)
|
Birinci Yüzde 20 (En yoksul)
|
15.211
|
6,5
|
92,6
|
6.089
|
İkinci Yüzde 20
|
15.211
|
11,0
|
156,7
|
10.304
|
Üçüncü Yüzde 20
|
15.211
|
15,6
|
222,3
|
14.613
|
Dördüncü Yüzde 20
|
15.211
|
22,0
|
313,5
|
20.609
|
Beşinci Yüzde 20 (En zengin)
|
15.211
|
45,0
|
641,2
|
42.154
|
Toplam
|
76.055
|
100,0
|
1.424,9
|
18.735
|
Not: OECD tarafından GSYH için hesaplanan satın alma gücü paritesidir
IMF tahminlerine göre 2013 yılında dünya ülkeleri ile OECD hesabıyla Türkiye’deki gelir gruplarının kişi başına yıllık ortalama satın alma gücü paritesiyle gayri safi yurtiçi hasılaları şöyle:
Ülkeler ve Türkiye'nin Gelir Grupları
|
2013 Yılı Satın Alma Gücü Paritesine Göre Kişi Başına GSYH Tahminleri (ABD Doları)
| |
1
|
Katar
|
98.814
|
2
|
Lüksemburg
|
78.670
|
3
|
Singapur
|
64.584
|
4
|
Norveç
|
54.947
|
5
|
Brunei Sultanlığı
|
53.431
|
6
|
ABD
|
53.101
|
7
|
Hong Kong
|
52.722
|
8
|
İsviçre
|
46.430
|
9
|
Kanada
|
43.472
|
10
|
Avustralya
|
43.073
|
11
|
Avusturya
|
42.597
|
Türkiye'nin En Zengin Yüzde 20'si
|
42.154
| |
12
|
Hollanda
|
41.711
|
13
|
İsveç
|
41.188
|
14
|
İzlanda
|
41.000
|
15
|
Almanya
|
40.007
|
16
|
Tayvan
|
39.767
|
17
|
Kuveyt
|
39.706
|
18
|
İrlanda
|
39.547
|
19
|
Danimarka
|
37.900
|
20
|
Belçika
|
37.881
|
21
|
İngiltere
|
37.307
|
22
|
Japonya
|
36.899
|
23
|
Fransa
|
35.784
|
24
|
Finlandiya
|
35.617
|
25
|
İsrail
|
34.770
|
26
|
Bahreyn
|
34.584
|
27
|
Güney Kore
|
33.189
|
28
|
Bahamalar
|
32.036
|
29
|
S. Arabistan
|
31.245
|
30
|
Yeni Zelanda
|
30.493
|
31
|
İtalya
|
30.289
|
32
|
Bir. Arap Emir.
|
30.122
|
33
|
İspanya
|
29.851
|
34
|
Umman
|
29.813
|
35
|
Slovenya
|
27.900
|
36
|
Malta
|
27.840
|
37
|
Çek Cum.
|
27.200
|
38
|
Seyşeller
|
26.492
|
39
|
Güney Kıbrıs
|
25.265
|
40
|
Barbados
|
25.181
|
41
|
Slovakya
|
24.605
|
42
|
Yunanistan
|
24.012
|
43
|
Palau
|
23.666
|
44
|
Ekvator Ginesi
|
23.370
|
45
|
Estonya
|
23.144
|
46
|
Portekiz
|
23.068
|
47
|
Litvanya
|
22.747
|
48
|
Doğu Timor
|
21.705
|
49
|
Polonya
|
21.214
|
Türkiye'nin Dördüncü Grubu (Yüzde 20)
|
20.609
| |
50
|
Trinidad ve Tobago
|
20.438
|
51
|
Macaristan
|
20.065
|
52
|
Gabon
|
19.478
|
53
|
Letonya
|
19.120
|
54
|
Şili
|
19.067
|
55
|
Arjantin
|
18.749
|
56
|
Türkiye Ortalaması
|
18.735
|
57
|
Antigua ve Barbuda
|
18.558
|
58
|
Hırvatistan
|
18.191
|
59
|
Rusya
|
17.884
|
60
|
Malezya
|
17.748
|
61
|
Uruguay
|
16.723
|
62
|
Panama
|
16.658
|
63
|
Botsvana
|
16.377
|
64
|
Mauritius
|
16.056
|
65
|
Belarus
|
15.753
|
66
|
St. Kitts ve Nevis
|
15.605
|
67
|
Meksika
|
15.563
|
68
|
Lübnan
|
14.845
|
Türkiye'nin Üçüncü Grubu (Yüzde 20)
|
14.613
| |
69
|
Bulgaristan
|
14.499
|
70
|
Kazakistan
|
14.391
|
71
|
Dominika
|
14.283
|
72
|
Grenada
|
13.724
|
73
|
Venezüela
|
13.605
|
74
|
Romanya
|
13.396
|
75
|
Surinam
|
13.116
|
76
|
Kosta Rika
|
12.942
|
77
|
St. Lucia
|
12.730
|
78
|
İran
|
12.264
|
79
|
Brezilya
|
12.221
|
80
|
St. Vincent ve Grenadinler
|
12.207
|
81
|
Karadağ
|
11.913
|
82
|
Libya
|
11.498
|
83
|
Sırbistan
|
11.269
|
84
|
Güney Afrika C.
|
11.259
|
85
|
Kolombiya
|
11.189
|
86
|
Peru
|
11.124
|
87
|
Azerbaycan
|
11.044
|
88
|
Makedonya
|
10.904
|
Türkiye'nin İkinci Grubu (Yüzde 20)
|
10.304
| |
89
|
Ekvador
|
10.080
|
90
|
Tunus
|
9.932
|
91
|
Dominik Cum.
|
9.911
|
92
|
Tayland
|
9.875
|
93
|
Çin
|
9.844
|
94
|
Türkmenistan
|
9.510
|
95
|
Arnavutluk
|
9.506
|
96
|
Maldivler
|
9.173
|
97
|
Jamaika
|
9.048
|
98
|
Marshall Adaları
|
8.990
|
99
|
Belize
|
8.716
|
100
|
Bosna Hersek
|
8.280
|
101
|
Guyana
|
8.250
|
102
|
Namibya
|
8.191
|
103
|
Tonga
|
8.168
|
104
|
Cezayir
|
7.534
|
105
|
El Salvador
|
7.515
|
106
|
Ukrayna
|
7.423
|
107
|
Irak
|
7.391
|
108
|
Mikronezya
|
7.288
|
109
|
Paraguay
|
6.823
|
110
|
Mısır
|
6.579
|
111
|
Sri Lanka
|
6.531
|
112
|
Kiribati
|
6.391
|
113
|
Bhutan
|
6.370
|
114
|
Angola
|
6.247
|
115
|
Svaziland
|
6.218
|
116
|
Samoa
|
6.210
|
117
|
Ermenistan
|
6.191
|
118
|
Gürcistan
|
6.145
|
119
|
Ürdün
|
6.115
|
Türkiye'nin En Yoksul Yüzde 20'si
|
6.089
| |
120
|
Moğolistan
|
5.885
|
121
|
Fas
|
5.456
|
122
|
Bolivya
|
5.364
|
123
|
Guatemala
|
5.282
|
124
|
Endonezya
|
5.214
|
125
|
Fiji
|
5.085
|
126
|
Honduras
|
4.839
|
127
|
Kongo Cum.
|
4.791
|
128
|
Vanuatu
|
4.718
|
129
|
Filipinler
|
4.682
|
130
|
Nikaragua
|
4.554
|
131
|
Yeşil Burun Adaları
|
4.338
|
132
|
Hindistan
|
4.077
|
133
|
Vietnam
|
4.012
|
134
|
Özbekistan
|
3.762
|
135
|
Moldova
|
3.736
|
136
|
Tuvalu
|
3.519
|
137
|
Gana
|
3.461
|
138
|
Solomon Adaları
|
3.455
|
139
|
Pakistan
|
3.149
|
140
|
Laos
|
3.068
|
141
|
Papua Yeni Gine
|
2.834
|
142
|
Nijerya
|
2.831
|
143
|
Cibuti
|
2.746
|
144
|
Sudan
|
2.631
|
145
|
Kırgızistan
|
2.611
|
146
|
Kamboçya
|
2.576
|
147
|
Çad
|
2.539
|
148
|
Kamerun
|
2.423
|
149
|
Tacikistan
|
2.354
|
150
|
Yemen
|
2.316
|
151
|
Lesotho
|
2.255
|
152
|
Moritanya
|
2.218
|
153
|
São Tomé ve Príncipe
|
2.194
|
154
|
Bangladeş
|
2.080
|
155
|
Gambiya
|
1.962
|
156
|
Senegal
|
1.958
|
157
|
Fildişi Kıyısı
|
1.818
|
158
|
Kenya
|
1.812
|
159
|
Zambiya
|
1.754
|
160
|
Myanmar
|
1.740
|
161
|
Tanzanya
|
1.715
|
162
|
Benin
|
1.623
|
163
|
Burkina Faso
|
1.585
|
164
|
Sierra Leone
|
1.542
|
165
|
Ruanda
|
1.538
|
166
|
Nepal
|
1.508
|
167
|
Uganda
|
1.484
|
168
|
Etiyopya
|
1.366
|
169
|
Güney Sudan
|
1.350
|
170
|
Haiti
|
1.315
|
171
|
Komorlar
|
1.287
|
172
|
Gine Bissau
|
1.206
|
173
|
Afganistan
|
1.150
|
174
|
Gine
|
1.125
|
175
|
Mali
|
1.103
|
176
|
Mozambik
|
1.090
|
177
|
Togo
|
1.084
|
178
|
Madagaskar
|
970
|
179
|
Malavi
|
879
|
180
|
Nijer
|
829
|
181
|
Zimbabve
|
788
|
182
|
Eritre
|
707
|
183
|
Liberya
|
703
|
184
|
Kongo Dem. Cum.
|
648
|
185
|
Burundi
|
642
|
186
|
Orta Afrika Cum.
|
542
|
Not: Türkiye’nin 2013 yılı verileri, 2014 Yılı Programı’ndan gerçekleşme tahmini verisi ve 2012 yılı gelir dağılımı tablosu verileri kullanılarak hesaplanmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder